Hố ga đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong hệ thống thoát nước, giúp thu gom nước mưa, nước thải và hạn chế tình trạng ngập úng một cách hiệu quả. Tuy nhiên, ngay cả sau khi đã tiến hành nạo vét, nhiều hố ga vẫn nhanh chóng bị tắc nghẽn trở lại, gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và môi trường đô thị. Vậy làm thế nào để duy trì hố ga luôn thông thoáng, đảm bảo hố ga không bị tắc trở lại sau khi nạo vét hoàn tất? Bài viết này sẽ phân tích nguyên nhân và đề xuất những giải pháp thiết thực để bảo vệ hiệu quả hệ thống hố ga sau khi nạo vét.
Những cách để cho hố ga không bị tắc trở lại sau khi nạo vét
Việc nạo vét hố ga định kỳ mang lại nhiều lợi ích thiết thực, cụ thể như:
✔️ Ngăn ngừa tắc nghẽn, giảm ngập úng: Khi mà hố ga được làm sạch thường xuyên, nước thải và nước mưa có thể lưu thông dễ dàng, hạn chế tình trạng ứ đọng nước và ngập đường phố, đặc biệt vào mùa mưa.
✔️ Bảo vệ hệ thống thoát nước đô thị: Tiến hành nạo vét định kỳ giúp giảm áp lực cho hệ thống cống ngầm, kéo dài tuổi thọ của hố ga và cả các công trình thoát nước liên quan, tránh gây ra hư hỏng hoặc sập cống do ứ rác, bùn.
✔️ Giảm ô nhiễm môi trường: Hố ga bị tắc thường sẽ bốc mùi hôi thối, tạo điều kiện cho vi khuẩn, ruồi muỗi phát triển. Việc nạo vét giúp giảm mùi hôi, ngăn chặn sự phát sinh dịch bệnh và bảo vệ môi trường sống trong lành hơn.
✔️ Đảm bảo mỹ quan đô thị: Hố ga sạch sẽ sẽ giúp cho đường phố khang trang, tránh tình trạng rác thải trào ngược lên mặt đường gây mất mỹ quan và gây ra nguy hiểm cho người đi lại.
✔️ Tiết kiệm chi phí sửa chữa: Chủ động nạo vét định kỳ sẽ tiết kiệm chi phí hơn so với việc xử lý sự cố nghiêm trọng như tắc nghẽn nặng, sụp lún cống hay ngập úng gây thiệt hại tài sản.
Xem thêm: Những lưu ý an toàn khi nạo vét hố ga tránh tai nạn đáng tiếc
Nạo vét hố ga theo đúng định kỳ mang đến rất nhiều lợi ích
Hố ga thường bị tắc lại sau khi đã nạo vét vì một số nguyên nhân chính sau:
✔️ Ý thức xả rác kém: Người dân thường có xu hướng vứt rác, túi ni lông, thức ăn thừa, dầu mỡ, hoặc các vật liệu khó phân hủy xuống cống, làm hố ga nhanh chóng bị bồi lấp trở lại.
✔️ Bùn đất, lá cây tích tụ tự nhiên: Vào mùa mưa, nước cuốn theo bùn đất, cát, lá cây... trôi vào hệ thống hố ga, lâu ngày sẽ tích tụ gây ra tắc nghẽn nếu không được vệ sinh thường xuyên.
✔️ Thiết kế hố ga không phù hợp: Một số hố ga với thiết kế kích thước nhỏ, lưu lượng thoát nước lớn hoặc không có lưới chắn rác hiệu quả, dẫn đến việc rác và chất thải dễ dàng lọt vào, gây tắc nghẽn hố ga.
✔️ Không duy trì vệ sinh định kỳ: Nạo vét hố ga chỉ là giải pháp tạm thời. Nếu sau đó không thực hiện công tác kiểm tra, vệ sinh định kỳ, thì hố ga sẽ nhanh chóng đầy rác và bùn, dẫn đến tình trạng tái tắc.
✔️ Ảnh hưởng từ hệ thống thoát nước chung: Nếu cống chính bị tắc hoặc lưu lượng nước tăng đột biến (do mưa lớn, triều cường), nước dội ngược rác và bùn thải từ nơi khác về làm tắc hố ga tại khu vực đã nạo vét.
✔️ Công tác nạo vét chưa triệt để: Một số trường hợp nạo vét chỉ làm sạch bề mặt hoặc chưa xử lý hết phần bùn, rác bám dính trong thành hố ga và đường ống kết nối, nên nhanh chóng gây tắc trở lại.
Vì sao hố ga thường xuyên bị tắc lại dù bạn vừa nạo vét xong
Hố ga bị tắc trở lại sau khi nạo vét là vấn đề phổ biến nếu không có biện pháp bảo trì và ngăn ngừa hiệu quả. Để đảm bảo hố ga luôn thông thoáng và không tái phát tắc nghẽn, bạn cần áp dụng các phương pháp từ quản lý rác thải, bảo trì định kỳ, đến cải thiện hạ tầng và nâng cao ý thức sử dụng. Dưới đây là các cách cụ thể:
Nạo vét một cách triệt để
✔️ Loại bỏ hoàn toàn rác thải và cặn bẩn: Khi nạo vét, hãy sử dụng xẻng, vá nhỏ, bàn chải cứng hoặc máy bơm áp lực nước để làm sạch triệt để rác thải (túi nilon, chai nhựa, lá cây), bùn đất, dầu mỡ và chất hữu cơ bám ở trên thành hố ga.
✔️ Xử lý dầu mỡ kỹ lưỡng: Dầu mỡ là nguyên nhân chính gây tắc nghẽn hố ga. Sử dụng chế phẩm vi sinh (như EM, EcoClean) để phân hủy dầu mỡ hoặc lắp bể tách dầu mỡ tại các khu vực có nhiều nước thải sinh hoạt (nhà bếp, quán ăn).
✔️ Kiểm tra sau khi nạo vét: Xả nước sạch vào hố ga để kiểm tra dòng chảy, đảm bảo không còn rác hoặc cặn bẩn sót lại gây tắc nghẽn tái phát.
Lắp lưới chắn rác
✔️ Đặt lưới chắn hoặc rổ lọc: Lắp lưới chắn rác hoặc rổ lọc tại miệng hố ga để giữ lại rác thải lớn (túi nilon, chai nhựa, lá cây), ngăn chúng trôi vào hố ga và gây tắc nghẽn.
✔️ Dọn sạch lưới định kỳ: Việc kiểm tra và làm sạch lưới chắn rác ít nhất 1 lần/tháng, đặc biệt sau mưa lớn, để tránh rác tích tụ gây ứ đọng nước.
✔️ Chọn loại lưới phù hợp: Sử dụng lưới với kích thước lỗ vừa phải (5-10 mm) để giữ rác lớn nhưng không làm cản trở dòng chảy của nước.
Không xả dầu mỡ và rác thải xuống hố ga
✔️ Nâng cao ý thức người dân: Tuyên truyền để mọi người hiểu không nên xả rác thải sinh hoạt (túi nilon, chai nhựa, khăn ướt, bỉm) xuống hố ga. Khuyến khích phân loại rác tại nguồn và vứt vào thùng rác công cộng.
✔️ Không đổ dầu mỡ xuống cống: Hướng dẫn người dân lau sạch dầu mỡ bằng khăn giấy và vứt vào chúng vào thùng rác thay vì đổ trực tiếp xuống bồn rửa, tránh dầu mỡ chảy vào hố ga gây tắc nghẽn.
✔️ Lắp bể tách dầu mỡ: Tại các khu vực có nhiều nước thải sinh hoạt (nhà bếp, quán ăn), lắp bể tách dầu mỡ để giữ lại dầu mỡ trước khi nước chảy chảy vào trong hố ga.
Những cách để tránh tình trạng hố ga bị tắc nghẽn trở lại ngay sau khi nạo vét xong
Bảo trì hố ga định kỳ
✔️ Nạo vét định kỳ: Thực hiện nạo vét hố ga định kỳ ít nhất 2 lần/năm (trước và sau mùa mưa) để loại bỏ rác thải, bùn đất và dầu mỡ tích tụ, tránh tắc nghẽn.
✔️ Kiểm tra thường xuyên: Quan sát hố ga hàng tháng để phát hiện sớm các dấu hiệu tắc nghẽn (nước chảy chậm, mùi hôi, nước đọng trên mặt đất), từ đó xử lý kịp thời.
✔️ Sử dụng chế phẩm vi sinh: Đổ chế phẩm vi sinh (như EM, EcoClean) vào hố ga mỗi 1-2 tháng để cho chúng phân hủy chất hữu cơ, dầu mỡ, giảm nguy cơ tắc nghẽn và mùi hôi.
Sửa chữa hoặc nâng cấp hố ga nếu cần thiết
✔️ Kiểm tra cấu trúc hố ga: Dùng đèn pin hoặc camera nội soi để kiểm tra xem hố ga có bị nứt vỡ, rò rỉ hoặc là có rễ cây xâm nhập không. Nếu có, cần phải sửa chữa ngay để tránh rác và nước thải thấm ra phía bên ngoài, gây ô nhiễm và sụp lún.
✔️ Vá hư hỏng: Sử dụng vữa chống thấm hoặc keo epoxy để vá các vết nứt nhỏ trên thành hố ga. Với hư hỏng lớn, thay thế bằng vật liệu bền (bê tông cốt thép, nhựa HDPE).
✔️ Loại bỏ rễ cây: Cắt bỏ rễ cây xâm nhập bằng máy cắt chuyên dụng và bọc lớp màng chống rễ xung quanh hố ga để ngăn rễ cây phát triển trở lại.
✔️ Lắp nắp đậy chắc chắn: Đảm bảo nắp hố ga được đậy kín, không hở hoặc lỏng lẻo, để tránh rác thải rơi vào và bảo vệ an toàn cho người đi đường.
Cải thiện hệ thống thoát nước
✔️ Tăng độ dốc của cống: Đảm bảo cống nối với ho ga có độ dốc hợp lý (1-2%) để nước chảy tự nhiên, tránh ứ đọng rác thải và cặn bẩn.
✔️ Mở rộng đường kính cống nếu cần: Tại các khu vực có lưu lượng nước lớn, nâng cấp cống bằng cách thay thế cống có đường kính lớn hơn để tăng khả năng thoát nước, giảm áp lực lên hố ga.
✔️ Lắp van ngăn triều (nếu gần biển): Ở các khu vực ven biển, lắp van ngăn triều để tránh nước biển dâng cao tràn ngược vào hố ga, gây ứ đọng và tắc nghẽn.
Xem thêm: Vì sao khí độc trong hố ga lại nguy hiểm và cách nhận biết kịp thời
Hướng dẫn một số cách để hạn chế tình trạng hố ga bị tắc nghẽn
Phát triển không gian xanh
✔️ Phát triển không gian xanh: Xây dựng rãnh cỏ, vườn thấm hoặc công viên xung quanh khu vực hố ga để tăng khả năng thấm nước tự nhiên, giảm lượng nước chảy vào hố ga và hạn chế rác thải bị cuốn theo.
✔️ Trồng cây cách xa hố ga: Hãy nhớ trồng cây xanh cách hố ga ít nhất 2-3 mét để tránh rễ cây xâm nhập, gây tắc nghẽn hoặc hư hỏng hố ga.
Quản lý, giám sát hố ga
✔️ Lắp cảm biến giám sát: Lắp cảm biến đo mực nước và lưu lượng trong hố ga, kết nối với hệ thống giám sát từ xa để phát hiện sớm các dấu hiệu tắc nghẽn, từ đó xử lý kịp thời.
✔️ Sử dụng thiết bị thông minh: Lắp thiết bị lọc rác tự động hoặc bẫy rác thông minh (như TrashTrap) tại hố ga để thu gom rác thải, ngăn chúng gây tắc nghẽn.
Việc giữ cho hố ga không bị tắc trở lại sau khi nạo vét không chỉ là trách nhiệm của cơ quan chức năng mà còn cần sự chung tay của mỗi người dân. Việc thường xuyên kiểm tra, vệ sinh định kỳ, kết hợp với ý thức không xả rác bừa bãi sẽ góp phần bảo vệ hệ thống thoát nước đô thị bền vững, giảm thiểu tình trạng ngập úng và ô nhiễm môi trường.
