Nhiều gia đình hiện nay chỉ thật sự lo lắng khi cống tắc nghẽn, nước trào ngược hoặc mùi hôi bốc lên nồng nặc. Thực tế, việc bỏ quên công tác bảo trì cống thoát nước không chỉ gây ra bất tiện trong sinh hoạt mà nó còn tiềm ẩn rất nhiều hậu quả nghiêm trọng đến môi trường, sức khỏe và cả hạ tầng kỹ thuật của ngôi nhà. Hãy cùng nhau tìm hiểu để không còn xem nhẹ công việc tưởng chừng “nhỏ nhặt” này.
Việc quên bảo trì cống thoát nước định kỳ có thể gây ra nhiều tác hại không ngờ
Dưới đây chính là những lợi ích nổi bật của việc bảo trì cống thoát nước định kỳ, không chỉ giúp hệ thống hoạt động hiệu quả mà còn mang lại sự an tâm lâu dài trong sinh hoạt:
✔️ Ngăn ngừa tắc nghẽn và ứ đọng nước: Bảo trì định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm rác, bùn, dầu mỡ tích tụ ở trong đường ống. Hạn chế tối đa tình trạng nước chảy ra chậm, trào ngược hoặc bị tắc cống nghiêm trọng.
✔️ Giảm mùi hôi, đảm bảo vệ sinh môi trường sống: Làm sạch cống thường xuyên sẽ giúp ngăn mùi khó chịu và ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc, và các loài ruồi muỗi gây hại.
✔️ Tiết kiệm chi phí sửa chữa và dịch vụ thông cống: Chủ động kiểm tra và bảo trì giúp tránh được các sự cố lớn, giảm thiểu chi phí phát sinh ngoài kế hoạch.
✔️ Kéo dài tuổi thọ hệ thống thoát nước: Đường ống sạch sẽ, không bị ăn mòn do cặn bẩn, giúp tăng độ bền và hiệu suất hoạt động của hệ thống.
✔️ Đảm bảo sinh hoạt hàng ngày diễn ra suôn sẻ: Thoát nước nhanh, không bị gián đoạn sẽ giúp cho cuộc sống gia đình trở nên tiện nghi và thoải mái hơn.
✔️ Phòng chống ngập úng mùa mưa: Đối với cống thoát nước ngoài trời, việc bảo trì định kỳ giúp thoát nước nhanh khi mưa lớn, hạn chế tình trạng nước tràn vào nhà hoặc sân vườn.
✔️ Bảo vệ môi trường và mỹ quan khu dân cư: Cống sạch sẽ giúp giữ gìn môi trường sống xanh – sạch – đẹp, hạn chế ô nhiễm nguồn nước và đất.
Xem thêm: Những công cụ cần thiết cho việc nạo vét cống thoát nước tại nhà
Bảo trì cống thoát nước định kỳ mang đến nhiều lợi ích
Bảo trì cống thoát nước là nhiệm vụ thiết yếu để đảm bảo hệ thống thoát nước hoạt động hiệu quả, ngăn ngừa ngập lụt và bảo vệ môi trường sống. Tuy nhiên, nếu bỏ quên việc bảo trì cống thoát nước, sẽ dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, môi trường, kinh tế và chất lượng sống. Dưới đây là những hậu quả khôn lường khi không bảo trì cống thoát nước:
Ngập lụt làm gián đoạn sinh hoạt
✔️ Tắc nghẽn cống gây ngập lụt: Rác thải, bùn đất, dầu mỡ và chất hữu cơ tích tụ trong cống nếu không được bảo trì định kỳ sẽ gây tắc nghẽn, làm nước không thoát kịp khi mưa lớn. Điều này dẫn đến ngập lụt trên đường phố, khu dân cư hoặc đồng ruộng.
✔️ Gián đoạn giao thông và sinh hoạt: Ngập lụt khiến giao thông bị đình trệ, người dân không thể đi lại, đi làm hoặc đi học. Nhà ở, cửa hàng và cơ sở kinh doanh bị ngập, gây gián đoạn sinh hoạt và hoạt động kinh tế.
Ô nhiễm môi trường và nguồn nước
✔️ Nước bẩn tràn ra môi trường: Cống bị tắc nghẽn khiến cho nước thải sinh hoạt chứa vi khuẩn, hóa chất và rác thải (túi nilon, chai nhựa) tràn ra sông, hồ hoặc thấm vào đất, gây ô nhiễm nguồn nước ngầm và nước mặt – nguồn nước chính để sinh hoạt và tưới tiêu.
✔️ Rác thải nhựa gây ô nhiễm lâu dài: Rác thải nhựa từ cống bị nước cuốn ra sông, biển, phân rã thành vi nhựa, gây ô nhiễm hệ sinh thái thủy sinh và ảnh hưởng đến chuỗi thức ăn, bao gồm cả con người.
✔️ Phú dưỡng hóa nước: Chất hữu cơ (thức ăn thừa, lá cây) tích tụ trong cống phân hủy, làm tăng dinh dưỡng (nitrat, photphat) trong nước, gây hiện tượng tảo nở hoa, làm nước thiếu oxy và chết hàng loạt sinh vật thủy sinh.
Lây lan nhiều bệnh truyền nhiễm
✔️ Môi trường cho vi khuẩn và côn trùng sinh sôi: Cống không được bảo trì chứa nước ứ đọng, rác thải và chất hữu cơ phân hủy là nơi lý tưởng cho vi khuẩn (E.coli, Salmonella), vi rút và côn trùng (muỗi, ruồi) sinh sôi, làm tăng nguy cơ lây lan các bệnh như sốt xuất huyết, tiêu chảy, viêm da, hoặc viêm não.
✔️ Nguy cơ ngộ độc khí độc: Chất hữu cơ phân hủy trong cống sinh ra khí độc như H2S (hydro sunfua) và metan, gây ngộ độc cho người dân nếu hít phải, với các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, hoặc ngất xỉu.
✔️ Tiếp xúc với nước bẩn: Nước thải từ cống thoát nước tràn ra đường chứa vi khuẩn và hóa chất độc hại, làm tăng nguy cơ người dân (đặc biệt là trẻ em) tiếp xúc và mắc các bệnh về da hoặc tiêu hóa.
Mùi hôi khó chịu và ô nhiễm không khí
✔️ Mùi hôi khó chịu: Rác thải hữu cơ và dầu mỡ tích tụ trong cống phân hủy, sinh ra mùi hôi thối, làm ô nhiễm không khí và gây khó chịu cho người dân sống xung quanh, ảnh hưởng đến chất lượng sống.
✔️ Khí độc phát tán: Khí H2S và metan từ cống không chỉ gây mùi hôi mà còn có thể gây kích ứng đường hô hấp, đau đầu hoặc ngộ độc nếu nồng độ cao.
Đừng bỏ quên việc bảo trì cống thoát nước
Hư hỏng hệ thống thoát nước và tăng phí sửa chữa
✔️ Cống xuống cấp nhanh: Tắc nghẽn lâu ngày làm tăng áp lực nước trong cống, gây nứt vỡ, rò rỉ hoặc sụp lún cống, đặc biệt ở các hệ thống cống cũ. Rễ cây xâm nhập qua các khe hở cũng làm hư hỏng cấu trúc cống.
✔️ Sụp lún mặt đường và công trình: Nước từ cống rò rỉ thấm vào đất, làm xói mòn nền đất xung quanh, dẫn đến sụp lún mặt đường hoặc móng công trình (nhà ở, cầu đường), gây nguy hiểm và tốn kém chi phí sửa chữa.
✔️ Tăng chi phí bảo trì khẩn cấp: Nếu không bảo trì cống thoát nước định kỳ, các vấn đề nhỏ (như tắc nghẽn nhẹ) sẽ trở thành hư hỏng nghiêm trọng, đòi hỏi chi phí lớn để sửa chữa hoặc thay thế toàn bộ đoạn cống.
Tích tụ khí độc dễ dàng gây cháy nổ
✔️ Tích tụ khí metan: Chất hữu cơ trong cống phân hủy sinh ra khí metan – một loại khí dễ cháy. Nếu metan tích tụ với nồng độ cao và gặp tia lửa (từ tàn thuốc, bật lửa), có thể gây cháy nổ, đe dọa an toàn cho khu vực xung quanh.
Ảnh hưởng đến an toàn giao thông
✔️ Ngập lụt gây gián đoạn giao thông: Cống không được bảo trì dẫn đến ngập lụt, làm gián đoạn giao thông, ảnh hưởng đến việc đi lại, đi làm hoặc đi học của người dân, đặc biệt trên các tuyến đường chính.
✔️ Tăng nguy cơ tai nạn giao thông: Nước ngập do cống tắc có thể làm đường trơn trượt, che khuất hố ga hoặc ổ gà, làm tăng nguy cơ tai nạn giao thông, đặc biệt vào ban đêm hoặc trong điều kiện thời tiết xấu.
Tốn nhiều chi phí hơn để sửa chữa, bảo trì
✔️ Chi phí khắc phục ngập lụt và ô nhiễm: Ngập lụt, ô nhiễm nguồn nước và dịch bệnh do cống không được bảo trì đòi hỏi chi phí lớn để khắc phục, từ xử lý ô nhiễm, sửa chữa hạ tầng, đến điều trị y tế.
✔️ Chi phí bảo trì khẩn cấp: Nếu không bảo trì định kỳ, các sự cố nghiêm trọng (như cống vỡ, sụp lún) sẽ xảy ra, dẫn đến chi phí bảo trì khẩn cấp cao hơn nhiều so với bảo trì thường xuyên.
Xem thêm: Nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng nước chảy chậm trong cống
Quên bảo trì cống thoát nước có thể mang đến nhiều hậu quả không ngờ
Dưới đây là những điều bạn nên đặc biệt chú ý khi bảo trì cống thoát nước, để công việc được thực hiện hiệu quả, an toàn và đúng kỹ thuật:
Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ
✔️ Luôn đeo găng tay cao su, khẩu trang, thậm chí là kính bảo hộ nếu cần.
✔️ Tránh tiếp xúc trực tiếp với chất thải, nước bẩn vì có thể chứa vi khuẩn gây bệnh.
Kiểm tra định kỳ, không đợi đến khi cống tắc mới xử lý
✔️ Bảo trì chủ động giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường như nước rút chậm, có mùi lạ…
✔️ Không nên “chữa cháy” khi sự cố đã xảy ra nghiêm trọng.
Sử dụng đúng dụng cụ và hóa chất hỗ trợ
✔️ Dùng pít-tông, dây lò xo, hoặc dung dịch thông cống chuyên dụng tùy theo tình trạng cống.
✔️ Không lạm dụng hóa chất mạnh, vì có thể ăn mòn ống hoặc gây hại đến môi trường.
Tuyệt đối không đổ chất thải không phân hủy xuống cống
✔️ Dù đang bảo trì hay sau khi bảo trì, không đổ dầu mỡ, bã cà phê, giấy, tóc… xuống đường ống.
✔️ Những vật này chính là thủ phạm hàng đầu gây tắc nghẽn trở lại sau khi vừa thông cống.
Vệ sinh khu vực xung quanh sau khi bảo trì
✔️ Sau khi làm sạch cống, hãy khử mùi, lau dọn khu vực xung quanh để đảm bảo vệ sinh và tránh mùi hôi lan tỏa.
Ghi nhớ và lập lịch bảo trì định kỳ
✔️ Tùy theo mức độ sử dụng, có thể lên lịch 1–3 tháng/lần đối với nhà ở, hoặc thường xuyên hơn với nhà hàng, quán ăn.
Biết khi nào nên gọi dịch vụ chuyên nghiệp
✔️ Nếu cống tắc sâu, nước trào ngược mạnh, hoặc bạn không xác định được nguyên nhân – đừng cố xử lý, hãy gọi đội ngũ chuyên môn để tránh làm tình trạng nghiêm trọng hơn.
Rõ ràng, việc xem nhẹ hay bỏ quên công tác bảo trì cống thoát nước có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, từ tắc nghẽn gây phiền toái trong sinh hoạt, thiệt hại về tài sản cho đến nguy cơ ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng sức khỏe. Thay vì chờ đến khi sự cố xảy ra mới cuống cuồng xử lý, mỗi gia đình nên chủ động kiểm tra và vệ sinh hệ thống thoát nước định kỳ. Bảo trì đúng lúc không chỉ giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa mà còn góp phần duy trì cuộc sống sạch sẽ, an toàn và bền vững hơn.
