Trong thiết kế và thi công nhà ống, việc bố trí hệ thống thoát nước là yếu tố quan trọng giúp đảm bảo sự sạch sẽ, an toàn và hạn chế mùi hôi trong không gian sống. Một trong những chi tiết không thể bỏ qua là vị trí đặt hố ga – bộ phận đóng vai trò thu gom và thoát nước thải hiệu quả. Vậy, hố ga nên đặt ở đâu trong nhà ống để tối ưu công năng mà vẫn giữ được tính thẩm mỹ? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Những vị trí nên xây hố ga trong nhà ống
Hố ga là một bộ phận quan trọng trong hệ thống thoát nước, giúp thu gom nước thải, lắng đọng cặn bẩn và ngăn chặn tình trạng tắc nghẽn. Tùy vào từng công trình, hố ga có thể có kích thước và chất liệu khác nhau, nhưng về cơ bản, nó bao gồm các bộ phận chính sau:
Nắp hố ga
✔️ Được làm từ gang, bê tông hoặc composite. Đảm bảo an toàn, chịu lực tốt, ngăn mùi hôi thoát ra ngoài. Có thể thiết kế dạng kín hoặc có lỗ thoát khí.
Thân hố ga
✔️ Là khoang chứa chính, có nhiệm vụ lắng đọng cặn bẩn.
✔️ Thường làm bằng bê tông cốt thép, nhựa hoặc gạch xây.
✔️ Kích thước tùy thuộc vào lưu lượng nước thải cần xử lý.
Hệ thống ống dẫn nước
Hố ga có hai hệ thống ống quan trọng:
✔️ Ống đầu vào: Thu gom nước thải từ các nguồn khác nhau như nhà vệ sinh, bếp, sân vườn hoặc đường phố. Với kích thước ống vào trung bình từ 90mm – 315mm tùy vào nhu cầu sử dụng.
✔️ Ống đầu ra: Dẫn nước thải đã được lắng cặn ra hệ thống cống chính. Đường ống thường đặt cao hơn phần lắng cặn để tránh cuốn theo bùn đất. Kích thước ống thoát nước ra ngoài thường sẽ lớn hơn để đảm bảo thoát nước nhanh chóng.
Ngăn lắng cặn
✔️ Là khu vực giữ lại rác, bùn đất và các tạp chất trước khi nước chảy ra hệ thống thoát nước chung.
✔️ Giúp giảm tình trạng tắc nghẽn và kéo dài tuổi thọ đường ống.
Xem thêm: Những điều bạn nên biết về hố ga thoát nước thu rác
Cấu tạo của hố ga trong nhà ống
Hố ga đóng vai trò quan trọng ở trong hệ thống thoát nước của nhà ống, giúp cải thiện hiệu suất thoát nước, giảm nguy cơ tắc nghẽn và giữ vệ sinh môi trường. Dưới đây là những vai trò chính của hố ga trong nhà ống:
Thu gom và điều hướng nước thải
✔️ Hố ga thu gom nước thải từ các khu vực như nhà vệ sinh, nhà bếp, sân vườn và khu giặt giũ.
✔️ Điều hướng dòng chảy nước thải vào hệ thống thoát nước chung một cách hiệu quả.
✔️ Giảm áp lực lên đường ống, tránh tình trạng ứ đọng nước thải.
Giảm nguy cơ tắc nghẽn đường ống
✔️ Hố ga hoạt động như một bể lắng, giúp giữ lại các tạp chất như bùn đất, rác, dầu mỡ trước khi nước thải chảy vào hệ thống cống.
✔️ Ngăn chặn tình trạng rác hoặc cặn bẩn bám vào thành ống, hạn chế tắc nghẽn đường ống thoát nước.
✔️ Giúp bảo vệ hệ thống thoát nước chung, giảm chi phí sửa chữa và thông tắc đường ống.
Giảm mùi hôi trong nhà
✔️ Hố ga giúp ngăn mùi hôi từ hệ thống thoát nước bốc lên nhờ thiết kế có bẫy nước hoặc ống thoát khí.
✔️ Khi kết hợp với nắp hố ga kín và hệ thống thoát mùi hợp lý, có thể hạn chế tối đa mùi hôi ảnh hưởng đến không gian sống.
Hỗ trợ thoát nước nhanh chóng, chống ngập úng
✔️ Giúp thoát nước mưa, nước thải sinh hoạt nhanh chóng, hạn chế tình trạng ngập úng trong sân, nhà vệ sinh hoặc khu vực giặt giũ.
✔️ Khi được đặt ở vị trí phù hợp như sân trước, sân sau, hố ga giúp giảm tình trạng ứ đọng nước trong những ngày mưa lớn.
Hố ga trong nhà ống đóng góp vai trò gì
Hố ga trong nhà ống hoạt động theo nguyên lý lắng cặn và thoát nước, giúp tách các chất thải rắn ra khỏi nước trước khi chảy vào hệ thống thoát nước chung. Quá trình này bao gồm các bước chính như sau:
✔️ Nước thải từ các nguồn khác nhau (nhà vệ sinh, nhà bếp, sân vườn, đường phố…) chảy vào hố ga thông qua đường ống dẫn nước vào.
✔️ Dòng nước mang theo nhiều tạp chất như bùn đất, rác, dầu mỡ và các chất thải khác.
✔️ Khi nước chảy vào hố ga, không gian rộng hơn của hố giúp làm giảm tốc độ dòng chảy.
✔️ Nhờ tốc độ giảm, các hạt rắn và cặn bẩn với khối lượng lớn sẽ bắt đầu lắng xuống đáy hố ga thay vì tiếp tục chảy theo dòng nước vào hệ thống thoát nước.
✔️ Quá trình lắng đọng diễn ra khi các chất thải rắn như bùn, sỏi, rác nhỏ rơi vào bên trong đáy hố ga.
✔️ Nước sạch hơn sẽ nổi lên trên và tiếp tục chảy ra ngoài theo đường ống thoát nước.
✔️ Một số hố ga có thêm vách ngăn hoặc lưới lọc để giữ lại rác thải lớn, tránh tắc nghẽn đường ống.
✔️ Nước sau khi lắng cặn sẽ chảy ra hệ thống thoát nước chính thông qua đường ống đầu ra.
✔️ Ống đầu ra thường được đặt cao hơn đáy hố để tránh cuốn theo bùn cặn và rác thải.
✔️ Một số hố ga có thiết kế bẫy nước (P-trap, S-trap) hoặc ống thoát khí để ngăn mùi hôi thoát ra ngoài.
✔️ Lượng nước đọng trong bẫy nước giúp ngăn khí thải và vi khuẩn từ hệ thống thoát nước bốc ngược lên trên.
Xem thêm: Hố ga thoát nước 3 ngăn là gì? Những điều cần biết về hố ga 3 ngăn
Nguyên lý hoạt động của hố ga trong nhà ống
Trong thiết kế hệ thống thoát nước cho nhà ống, việc bố trí hố ga trong nhà ống đúng vị trí đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả thoát nước, hạn chế tắc nghẽn và ngăn mùi hôi lan tỏa trong không gian sống. Dưới đây là những vị trí thích hợp để đặt hố ga trong nhà ống:
Dưới sân trước hoặc sân sau
✔️ Lý do:
Dễ dàng thu gom nước thải từ sân, mái và các khu vực xung quanh.
Thuận tiện cho việc nạo vét, bảo trì mà không ảnh hưởng đến không gian sinh hoạt bên trong nhà.
Giảm nguy cơ mùi hôi thoát vào trong nhà.
Dưới sàn nhà vệ sinh
✔️ Lý do: Giúp gom nước thải từ bồn rửa, bồn cầu, vòi tắm, đảm bảo thoát nước nhanh chóng. Tránh tình trạng đọng nước gây ẩm mốc, hôi thối trong nhà tắm. Hạn chế tắc nghẽn đường ống nhờ cơ chế lắng cặn của hố ga.
Dưới bồn rửa bát trong nhà bếp (nếu cần thiết)
✔️ Lý do: Giúp giữ lại dầu mỡ, rác thải nhỏ từ bồn rửa bát trước khi nước thải chảy vào hệ thống thoát nước chung. Ngăn chặn tình trạng tắc nghẽn do dầu mỡ đông đặc.
Khu vực giặt giũ (nếu có)
✔️ Lý do: Thu gom nước xả từ máy giặt, bồn giặt, tránh ứ đọng nước trong khu vực giặt giũ. Giúp nước thải chảy hiệu quả hơn mà không gây ảnh hưởng đến hệ thống thoát nước chung.
Những vị trí nào không nên đặt hố ga trong nhà ống
✔️ Giữa nhà hoặc khu vực sinh hoạt chính: Gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng đến sinh hoạt và dễ gây mùi hôi.
✔️ Dưới phòng ngủ: Không nên đặt hố ga ở khu vực này để tránh mùi khó chịu ảnh hưởng đến sức khỏe.
✔️ Gần bếp nấu ăn: Hạn chế để mùi từ hố ga ảnh hưởng đến không gian bếp và thực phẩm.
Lựa chọn vị trí phù hợp để xây hố ga trong nhà ống
Để đảm bảo hệ thống thoát nước hoạt động hiệu quả, hạn chế tắc nghẽn và mùi hôi, khi xây hố ga trong nhà ống, bạn cần lưu ý những điểm quan trọng sau:
✔️ Kích thước hố ga phụ thuộc vào lượng nước thải cần xử lý.
✔️ Nhà ống thường sẽ sử dụng hố ga kích thước khoảng 60x60cm hoặc 80x80cm, độ sâu từ 60 - 100cm.
✔️ Hố ga quá nhỏ dễ bị đầy nhanh, quá lớn lại tốn diện tích và chi phí xây dựng.
Xây dựng đúng tiêu chuẩn kỹ thuật
Chất liệu:
✔️ Thân hố ga nên xây bằng bê tông cốt thép hoặc gạch đặc, đảm bảo độ bền cao.
✔️ Đáy hố cần được tráng xi măng hoặc lát gạch chống thấm để ngăn nước rò rỉ.
Độ dốc:
✔️ Đáy hố ga cần có độ dốc nhẹ về phía thoát nước để tránh đọng nước.
✔️ Ống thoát nước nên đặt cao hơn đáy hố để không cuốn theo bùn đất gây tắc nghẽn.
Thiết kế hệ thống ống dẫn hợp lý
Bố trí ống vào và ống ra:
✔️ Ống đầu vào và đầu ra nên đặt so le nhau để nước chảy qua hố ga có thời gian lắng cặn tốt hơn.
✔️ Hạn chế đặt ống đầu vào và đầu ra thẳng hàng vì dễ cuốn bùn cặn vào đường ống, gây tắc nghẽn.
Đường kính ống phù hợp:
✔️ Ống đầu vào: 90mm – 315mm, tùy theo lượng nước thải.
✔️ Ống đầu ra: Thường có đường kính lớn hơn để thoát nước nhanh hơn.
Đảm bảo hệ thống chống mùi
✔️ Lắp đặt bẫy nước (P-trap, S-trap): Giữ lại một lượng nước trong ống, ngăn mùi hôi bốc lên.
✔️ Bố trí ống thoát khí: Giúp thoát khí thải ra ngoài, giảm áp suất trong hệ thống.
✔️ Sử dụng nắp hố ga kín hoặc có ron chống mùi: Ngăn mùi hôi thoát ra khu vực sinh hoạt.
Chống thấm cho hố ga
✔️ Hố ga cần được trát vữa xi măng hoặc quét lớp chống thấm để tránh nước thải ngấm vào nền nhà, gây mùi hôi.
✔️ Nếu hố ga xây bằng gạch, cần chống thấm kỹ các mối nối để tránh rò rỉ nước.
Việc chọn đúng vị trí đặt hố ga trong nhà ống giúp hệ thống thoát nước hoạt động hiệu quả, hạn chế tắc nghẽn và mùi hôi, đồng thời đảm bảo vệ sinh và an toàn cho ngôi nhà. Lựa chọn vị trí phù hợp như sân trước, sân sau, nhà vệ sinh hoặc khu giặt giũ sẽ giúp tối ưu khả năng thoát nước và dễ dàng bảo trì.
