Trong guồng quay tất bật của cuộc sống đô thị, mỗi ngày vẫn có hàng triệu người vẫn lưu thông trên những con đường tưởng chừng rất quen thuộc và an toàn. Thế nhưng, ẩn sau lớp nhựa đường tưởng chừng là vô cùng bình yên ấy lại là những "cái bẫy tử thần" mang tên hố ga không nắp đậy – là một mối nguy hiểm vô hình đang âm thầm đe dọa đến tính mạng và tài sản của người dân. Đã từng xảy ra không ít tai nạn thương tâm đã xảy ra chỉ vì sự lơ là, thiếu trách nhiệm trong quản lý và bảo trì hệ thống hạ tầng đô thị. Đã đến lúc vấn đề này cần được nhìn nhận một cách nghiêm túc và có giải pháp triệt để nhằm đảm bảo an toàn cho cộng đồng.
Hố ga không nắp đậy trên đường phố gây ra nhiều tai nạn đáng tiếc
Việc một số hố ga bị mất nắp đậy sẽ có thể là do nhiều nguyên nhân khác nhau, kể cả khách quan lẫn chủ quan. Dưới đây chính là một số lý do phổ biến nhất:
Trộm cắp
✔️ Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Nắp hố ga thường làm bằng gang, thép hoặc kim loại khác, vẫn có giá trị bán phế liệu. Kẻ gian sẽ lấy trộm chúng để bán kiếm lời.
✔️ Trong một số khu vực thiếu an ninh hoặc quản lý lỏng lẻo, thì hiện tượng này xảy ra thường xuyên hơn.
Bị cuốn trôi do mưa lớn hoặc lũ
✔️ Khi có mưa to hoặc ngập lụt, dòng nước mạnh sẽ có thể cuốn trôi nắp hố ga nếu như nó không được cố định một cách chắc chắn.
✔️ Một số nắp được thiết kế rời, không có bản lề hay là khóa an toàn nên rất dễ bị mất.
Bị tháo bỏ do thi công hoặc bảo trì
✔️ Khi thực hiện các công việc sửa chữa và bảo trì hệ thống cống thoát nước, nắp hố ga có thể bị tháo ra mà không được lắp lại đúng cách hoặc bị bỏ quên lại sau khi hoàn tất quá trình sửa chữa hoặc bảo trì.
✔️ Cũng có trường hợp các công nhân tạm tháo ra để thoát nước mưa nhanh hơn, nhưng rồi họ quên gắn lại.
Hư hỏng do va chạm hoặc thời gian
✔️ Các xe tải, xe container nặng sẽ có thể làm vỡ hoặc lệch nắp hố ga sau thời gian dài sử dụng.
✔️ Các kim loại hoặc bê tông có thể bị ăn mòn, gãy, dẫn đến việc nắp hư hỏng.
Thiết kế kém hoặc không đạt tiêu chuẩn
✔️ Có một số nắp hố ga không đạt chuẩn kỹ thuật, dễ dàng bị dịch chuyển hoặc rơi ra ngoài vị trí ban đầu.
Xem thêm: Nạo vét hố ga không triệt để sẽ đem đến những rủi ro gì?
Vì sao một số hố ga lại không có nắp đậy
Hố ga không nắp đậy ở trên đường phố là một mối nguy hiểm tiềm tàng, đặc biệt là ở tại các khu vực đô thị đông đúc. Những hố ga này sẽ không chỉ gây mất mỹ quan mà còn tạo ra rất nhiều rủi ro nghiêm trọng cho người đi đường, phương tiện giao thông và cả môi trường sống. Dưới đây chính là những mối nguy hiểm cụ thể mà hố ga không có nắp đậy có thể gây ra:
Nguy cơ tai nạn giao thông
✔️ Người đi bộ ngã xuống hố ga: Người đi bộ, đặc biệt là trẻ em, người già hoặc là người đi vào ban đêm, có thể không nhìn thấy hố ga không có nắp đậy và vô tình bước vào, dẫn đến ngã, chấn thương (gãy chân, trật khớp) hoặc thậm chí là tử vong nếu hố ga đủ sâu.
✔️ Phương tiện giao thông gặp sự cố: Nhiều loại phương tiện giao thông như xe máy, xe đạp hoặc ô tô có thể bị lọt bánh vào hố ga không nắp, gây mất thăng bằng, ngã hoặc tai nạn nghiêm trọng, đặc biệt là ở trên các tuyến đường đông đúc hoặc tốc độ cao.
Ô nhiễm môi trường
✔️ Rác thải rơi xuống hố ga: Hố ga không có nắp đậy dễ bị rác thải (túi nilon, chai nhựa, lá cây) rơi vào, gây tắc nghẽn hệ thống thoát nước. Rác thải tích tụ lâu ngày có thể bị nước cuốn ra sông, hồ, gây ô nhiễm nguồn nước và hệ sinh thái thủy sinh.
✔️ Nước bẩn và khí độc phát tán: Hố ga không nắp sẽ để cho nước thải sinh hoạt nhiễm các loại vi khuẩn, hóa chất và khí độc (H2S, metan) phát tán ra môi trường, làm ô nhiễm không khí và gây ra mùi hôi khó chịu.
Lây lan bệnh truyền nhiễm
✔️ Môi trường cho vi khuẩn và côn trùng sinh sôi: Hố ga không nắp đậy chứa nước bẩn và rác thải chính là nơi lý tưởng cho vi khuẩn, vi rút và côn trùng (muỗi, ruồi) sinh sôi, làm tăng nguy cơ lây lan các bệnh vô cùng nguy hiểm như sốt xuất huyết, tiêu chảy, hoặc viêm da.
✔️ Tiếp xúc với nước bẩn: Nếu như nước thải từ hố ga tràn ra ngoài đường do tắc nghẽn, người dân (đặc biệt là trẻ em) có thể vô tình tiếp xúc, dẫn đến nguy cơ nhiễm khuẩn hoặc các loại bệnh về da.
Ngập lụt và tắc nghẽn hệ thống thoát nước
✔️ Rác thải gây tắc nghẽn: Hố ga không có nắp đậy sẽ dễ bị rác thải và bùn đất rơi vào, làm tắc nghẽn hệ thống thoát nước. Khi có mưa lớn, nước sẽ không thể thoát kịp, gây ngập lụt ở trên đường phố và khu dân cư.
✔️ Tăng áp lực lên hệ thống cống: Tắc nghẽn hố ga sẽ làm tăng áp lực lên hệ thống cống, gây nứt vỡ, rò rỉ hoặc sụp lún cống, dẫn đến nhiều hư hỏng nghiêm trọng hơn.
Các mối nguy hiểm mà hố ga không nắp đậy gây ra
Nguy cơ cháy nổ vì khí độc tích tụ lại
✔️ Tích tụ khí metan: Hố ga không có nắp đậy dễ dàng là nơi để cho rác thải hữu cơ (thức ăn thừa, lá cây) tích tụ và phân hủy, sinh ra khí metan – một loại khí dễ cháy. Nếu như khí metan đạt nồng độ cao và gặp phải tia lửa (từ tàn thuốc, bật lửa), có thể gây ra cháy nổ.
✔️ Khí H2S gây ngộ độc: Hydro sunfua (H2S) – một loại khí độc khác sinh ra trong hố ga – có thể phát tán ra phía bên ngoài, gây ra ngộ độc cho người dân nếu như hít phải, với các triệu chứng rõ ràng như là chóng mặt, đau đầu, hoặc ngất xỉu.
Sụp lún mặt đường, công trình
✔️ Sạt lở đất xung quanh hố ga: Hố ga mất nắp đậy dễ bị nước mưa cuốn trôi đất xung quanh, làm yếu nền đất và gây sạt lở. Điều này sẽ có thể dẫn đến sụp lún mặt đường hoặc công trình gần đó, đặc biệt nếu như hố ga nằm trên tuyến đường giao thông.
✔️ Ảnh hưởng đến móng công trình: Nước mưa và nước thải từ hố ga không nắp sẽ có thể thấm vào đất, làm xói mòn móng của các công trình gần đó (nhà ở, cầu đường), gây ra lún nứt hoặc sụp đổ.
Nguy hiểm dành cho trẻ em và các loài động vật
✔️ Trẻ em ngã xuống hố ga: Trẻ em chơi ở gần những khu vực hố ga không nắp đậy có thể vô tình ngã xuống, dẫn đến các chấn thương nghiêm trọng hoặc nguy hiểm đến tính mạng nếu như không được phát hiện kịp thời.
✔️ Động vật rơi vào hố ga: Những loài động vật như (chó, mèo, chuột) có thể rơi vào hố ga, chết đuối hoặc bị mắc kẹt trong đó, gây ra ô nhiễm cho hố ga và tạo ra môi trường lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi.
Ảnh hưởng mỹ quan đô thị
✔️ Làm mất mỹ quan đô thị: Hố ga không nắp đậy sẽ tạo ra cảm giác bừa bộn, mất vệ sinh và nguy hiểm, làm giảm mỹ quan của đường phố và khu dân cư.
✔️ Giảm giá trị bất động sản: Một khu vực với nhiều hố ga không nắp đậy thường bị đánh giá thấp về chất lượng sống, làm giảm giá trị bất động sản và ảnh hưởng đến với kinh tế của cư dân.
Tăng chi phí bảo trì và khắc phục hậu quả khi sửa chữa
✔️ Chi phí bảo trì tăng cao: Ho ga khong nap day dễ bị tắc nghẽn và hư hỏng, đòi hỏi chi phí lớn để có thể nạo vét, làm sạch và sửa chữa hệ thống thoát nước bị hư hỏng.
✔️ Chi phí khắc phục tai nạn và ô nhiễm: Các tai nạn giao thông, ngập lụt, ô nhiễm và dịch bệnh do hố ga không có nắp gây ra làm tăng chi phí khắc phục, từ sửa chữa hạ tầng, xử lý ô nhiễm cho đến điều trị y tế.
Xem thêm: Vì sao hố ga cần được nạo vét ít nhất 2 lần/năm?
Hố ga không nắp đậy gây ra nhiều tai nạn thương tâm
Vấn đề hố ga không có nắp đậy không chỉ gây mất mỹ quan đô thị mà nó còn đe dọa nghiêm trọng đến an toàn giao thông và tính mạng người dân xung quanh khu vực đó. Dưới đây là một số giải pháp thiết thực để có thể khắc phục và phòng ngừa tình trạng này một cách đáng kể:
Thiết kế nắp hố ga chống trộm
✔️ Dùng nắp có bản lề hoặc là thiết kế gắn cố định với khung hố ga, khó tháo rời.
✔️ Lắp khóa chuyên dụng để chỉ có nhân viên kỹ thuật có liên quan mới mở được.
✔️ In nổi mã số quản lý hoặc tên đơn vị sở hữu để có thể dễ dàng kiểm soát và truy vết hơn.
Sử dụng vật liệu thay thế khó trộm cắp
✔️ Thay nắp gang/thép bằng vật liệu composite, bê tông cốt sợi thủy tinh (FRP) – những loại vật liệu ít giá trị bán phế liệu, khó tái chế, không hấp dẫn kẻ trộm.
✔️ Những vật liệu này còn có ưu điểm nhẹ, không rỉ, bền với đa số loại thời tiết khác nhau.
Tăng cường giám sát và xử phạt
✔️ Gắn camera an ninh ở tại các tuyến đường đã và đang xuất hiện tình huống trộm nắp hố ga.
Những hố ga không nắp đậy đó không chỉ là một hình ảnh phản ánh được sự xuống cấp của hạ tầng đô thị mà còn là lời cảnh báo về sự thờ ơ ở trong công tác quản lý và bảo trì. Để tránh những hậu quả đau lòng tiếp tục tái diễn, sẽ cần đến sự vào cuộc đồng bộ từ các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và cả ý thức của người dân. Một đô thị văn minh sẽ không chỉ thể hiện ở những tòa nhà cao tầng hay tuyến đường hiện đại, mà nó còn thể hiện ở sự an toàn, bình yên trên từng bước đi của mỗi người. Hãy hành động trước khi những hố ga vô tri trở thành nguyên nhân của những bi kịch mà chúng ta hoàn toàn có thể tránh được.
