Bể phốt xây gạch gì là câu hỏi thường gặp khi gia đình hoặc doanh nghiệp đang có nhu cầu xây dựng hệ thống xử lý nước thải hiệu quả. Việc lựa chọn loại gạch phù hợp không chỉ ảnh hưởng đến độ bền của bể mà còn đảm bảo khả năng chống thấm và tuổi thọ lâu dài. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các loại gạch phổ biến được sử dụng trong việc xây dựng bể phốt và cách chọn gạch phù hợp với nhu cầu của bạn.
Bể phốt xây gạch
Bể phốt xây gạch là một hầm chứa nước thải được xây dựng bằng gạch và xi măng, được sử dụng để xử lý sơ bộ nước thải sinh hoạt trước khi thải ra môi trường. Đây là một thành phần quan trọng trong hệ thống xử lý nước thải tại chỗ, thường được áp dụng ở các khu vực chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung.
Bể phốt xây gạch hoạt động dựa trên nguyên lý lắng đọng và phân hủy kỵ khí. Nước thải từ các công trình vệ sinh được dẫn vào bể, nơi các chất rắn sẽ lắng xuống đáy, trong khi nước thải được xử lý sơ bộ qua quá trình phân hủy sinh học. Nước đã qua xử lý sẽ được thải ra ngoài thông qua hệ thống thoát nước.
Bể phốt xây gạch là giải pháp phổ biến và hiệu quả để xử lý nước thải sinh hoạt, đặc biệt ở các khu vực nông thôn hoặc nơi có hạ tầng xử lý nước thải chưa phát triển.
Xem thêm: Kích thước bể phốt, hầm tự hoại đạt tiêu chuẩn hiện nay ra sao?
Khái niệm về bể phốt xây gạch
Cấu tạo bể phốt xây gạch có cấu tạo gồm ba phần chính: ngăn chứa, ngăn lắng và ngăn lọc, cùng với hệ thống ống dẫn và thông khí.
✔️ Ngăn chứa: Là ngăn đầu tiên và lớn nhất, nơi tiếp nhận nước thải từ các nguồn như nhà vệ sinh, nhà bếp. Chất rắn trong nước thải sẽ lắng xuống đáy, tạo thành lớp bùn. Phần nước ở trên sẽ chảy sang ngăn lắng qua ống dẫn.
✔️ Ngăn lắng: Ngăn này nhận nước thải từ ngăn chứa, tiếp tục quá trình lắng các hạt nhỏ còn lại trong nước. Sau một thời gian, bùn nhẹ hoặc chất rắn lơ lửng sẽ lắng xuống đáy ngăn này. Nước thải sau đó sẽ được chuyển sang ngăn lọc.
✔️ Ngăn lọc: Ngăn lọc có chức năng lọc thêm các chất hữu cơ và cặn bã trước khi thải ra ngoài. Thường có các vật liệu lọc như cát, sỏi để tăng hiệu quả lọc.
✔️ Hệ thống ống dẫn:
Ống vào: Dẫn nước thải từ công trình vệ sinh vào bể.
Ống thông giữa các ngăn: Giúp điều chỉnh lưu lượng nước thải chảy qua từng ngăn.
Ống thoát: Dẫn nước thải đã qua xử lý ra ngoài hệ thống thoát nước hoặc môi trường.
✔️ Hệ thống thông khí: Bao gồm các ống thông khí đặt ở ngăn chứa để thoát khí sinh ra trong quá trình phân hủy kỵ khí của bùn. Giúp giảm áp suất bên trong bể và ngăn ngừa tình trạng nổ khí gas.
✔️ Nắp bể: Được làm bằng bê tông cốt thép, có nắp đậy để tiện cho việc kiểm tra và hút bùn định kỳ. Nắp bể cần được thiết kế chắc chắn nhưng vẫn dễ dàng tháo mở.
✔️ Đáy bể: Làm bằng bê tông, có độ dốc nhẹ để hỗ trợ việc lắng đọng chất rắn và dễ dàng hút bùn.
Cấu tạo này sẽ giúp bể phốt xây gạch thực hiện tốt chức năng lắng đọng và phân hủy nước thải, giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Cấu tạo của một bể phốt xây gạch
Bể phốt xây gạch có vai trò quan trọng trong hệ thống xử lý nước thải tại chỗ, với các chức năng chính như sau:
✔️ Lắng đọng chất rắn: Bể phốt giúp tách biệt các chất rắn trong nước thải, cho phép chúng lắng xuống đáy bể để tạo thành lớp bùn. Quá trình này giảm thiểu các chất rắn trong nước thải, giúp bảo vệ hệ thống thoát nước khỏi nguy cơ tắc nghẽn.
✔️ Phân hủy chất hữu cơ: Bể phốt hoạt động theo nguyên lý phân hủy kỵ khí, nơi vi khuẩn kỵ khí phân hủy các chất hữu cơ trong nước thải. Quá trình này làm giảm lượng chất thải hữu cơ trước khi nước thải được xả ra ngoài môi trường.
✔️ Tách nước thải và bùn: Giúp tách nước thải đã qua xử lý ra khỏi bùn lắng, đảm bảo nước xả ra sẽ có chất lượng tốt hơn và ít ô nhiễm hơn. Bùn lắng tích tụ dưới đáy bể cần được hút định kỳ để duy trì hiệu suất xử lý của bể.
✔️ Lọc nước thải: Nước thải sau khi lắng đọng và phân hủy qua ngăn chứa và ngăn lắng sẽ được lọc thêm qua ngăn lọc, giảm thiểu các chất cặn bã còn sót lại trước khi thải ra ngoài.
✔️ Bảo vệ môi trường: Bằng cách xử lý sơ bộ nước thải sinh hoạt, bể phốt giúp giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước ngầm và mặt nước, bảo vệ môi trường xung quanh khỏi các tác nhân gây hại từ nước thải chưa qua xử lý.
✔️ Hỗ trợ hệ thống thoát nước: Bể phốt giúp giảm tải cho hệ thống thoát nước công cộng bằng cách xử lý phần lớn nước thải tại chỗ, tránh tình trạng quá tải hoặc tắc nghẽn đường ống thoát nước.
Những chức năng của bể phốt xây gạch
Để xây dựng bể phốt xây gạch đúng chuẩn, cần tuân thủ các bước sau đây:
✔️ Lựa chọn vị trí: Chọn vị trí xây bể phốt cách xa nguồn nước uống, giếng nước, và khu vực sinh hoạt chính để tránh ô nhiễm. Đảm bảo rằng vị trí sẽ thuận tiện cho việc hút bùn và bảo dưỡng định kỳ.
✔️ Chuẩn bị vật liệu:
Gạch: Chọn loại gạch chất lượng tốt, có độ bền cao và khả năng chống thấm tốt.
Xi măng: Sử dụng xi măng chất lượng cao để đảm bảo độ kết dính và chống thấm.
Cát và sỏi: Dùng cát sạch và sỏi để làm lớp lót và tăng khả năng chịu lực.
Thép: Dùng thép để gia cố đáy bể và nắp bể (nếu cần).
✔️ Đào hố và xây dựng nền móng: Tiến hành đào hố theo kích thước đã thiết kế, đảm bảo độ sâu và rộng phù hợp với nhu cầu sử dụng. Làm lớp nền bằng bê tông cốt thép để tăng độ bền và chống lún.
✔️ Xây tường bể: Dùng gạch xây tường theo đúng thiết kế, đảm bảo các mạch gạch được trát kín bằng vữa xi măng để tránh thấm nước. Tường bể nên có độ dày tối thiểu là 220mm để đảm bảo khả năng chịu lực.
✔️ Chia ngăn bể: Xây các ngăn (ngăn chứa, ngăn lắng, ngăn lọc) theo thiết kế, đảm bảo đúng kích thước và vị trí của các ngăn. Lắp đặt hệ thống ống dẫn nước giữa các ngăn và ống thoát nước ra ngoài.
✔️ Lắp hệ thống thông khí: Cài đặt ống thông khí ở ngăn chứa để thoát khí gas sinh ra trong quá trình phân hủy. Đảm bảo hệ thống thông khí hoạt động tốt để tránh áp suất cao trong bể.
✔️ Đổ nắp bể: Đúc nắp bể bằng bê tông cốt thép, có lỗ để hút bùn và kiểm tra định kỳ. Nắp bể cần được làm kín nhưng vẫn dễ dàng mở ra khi cần.
✔️ Hoàn thiện và kiểm tra: Sau khi hoàn thành, kiểm tra bể phốt để đảm bảo không có rò rỉ hoặc sai sót. Lấp đất xung quanh bể, tạo độ dốc để thoát nước mưa tránh thấm vào bể.
Xem thêm: Những phương pháp tự giải quyết vấn đề cống nước bị tắc hiệu quả
Hướng dẫn xây dựng bể phốt xây gạch đúng chuẩn
Khi xây dựng be phot xay gach, cần chú ý đến các yếu tố sau để đảm bảo bể hoạt động hiệu quả và bền bỉ:
✔️ Thiết kế đúng kỹ thuật: Đảm bảo kích thước bể phù hợp với nhu cầu sử dụng, tính toán đúng số lượng người sử dụng để thiết kế dung tích bể phù hợp. Chia ngăn đúng cách: Ngăn chứa, ngăn lắng, và ngăn lọc phải được thiết kế và xây dựng đúng vị trí và kích thước để đảm bảo quá trình xử lý nước thải hiệu quả.
✔️ Chống thấm: Trát vữa xi măng kín các mạch gạch, đặc biệt chú ý đến các góc và mối nối để tránh rò rỉ nước thải. Có thể sử dụng các chất phụ gia chống thấm để tăng cường độ bền và khả năng chống thấm của bể.
✔️ Độ dốc nền: Tạo độ dốc nhẹ ở đáy bể để hỗ trợ quá trình lắng đọng và dễ dàng hút bùn khi bảo trì.
✔️ Vị trí xây dựng: Chọn vị trí xây dựng bể xa nguồn nước uống và khu vực sinh hoạt để tránh nguy cơ ô nhiễm. Đảm bảo vị trí dễ tiếp cận để thuận tiện cho việc hút bùn và bảo dưỡng định kỳ.
✔️ Kiểm tra sau xây dựng: Trước khi sử dụng, cần kiểm tra kỹ lưỡng toàn bộ hệ thống bể phốt để đảm bảo không có rò rỉ hoặc sai sót trong quá trình xây dựng.
Bể phốt xây gạch là giải pháp xử lý nước thải sinh hoạt phổ biến, đặc biệt ở các khu vực nông thôn. Với thiết kế đúng kỹ thuật và bảo trì định kỳ, bể phốt xây gạch giúp bảo vệ môi trường, duy trì vệ sinh và sức khỏe cộng đồng, đồng thời đảm bảo hiệu suất xử lý nước thải bền vững.
